Icon hamburger menu svg

Hoeveel CO₂ neemt een boom op?

Bomen worden vaak beschouwd als een van de belangrijkste natuurlijke hulpbronnen op aarde, en dat is niet voor niets. Ze voorzien ons van zuurstof om te ademen en spelen een cruciale rol bij het absorberen en opslaan van koolstofdioxide (CO₂), een broeikasgas dat bijdraagt aan de opwarming van de aarde. Laten we eens kijken hoeveel koolstof een boom absorbeert en waarom het ertoe doet.

Kort antwoord TL;DR

Een boom neemt jaarlijks ongeveer 25 kg CO₂ op. Over het algemeen absorbeert een individuele boom tussen de 10 en 40 kilogram CO₂ per jaar. Als voorbeeld kan een 30 jaar oude populier tot wel 1 ton CO₂ hebben opgeslagen.

Hoeveel CO₂ een boom opneemt hangt af van verschillende factoren, zoals:

  • Soort boom: Sommige boomsoorten, zoals populieren en eiken, nemen meer CO2 op dan andere.
  • Leeftijd: Jonge, groeiende bomen nemen meer CO2 op dan oude bomen.
  • Grootte: Dikkere bomen met meer bladeren nemen meer CO2 op dan dunne bomen.
  • Locatie: Bomen in gebieden met veel zonlicht en CO2 in de lucht nemen meer CO2 op.
  • Gezondheid: Gezonde bomen nemen meer CO2 op dan zieke bomen.

Hoe nemen bomen koolstof op?

Bomen nemen koolstof op via een proces dat fotosynthese wordt genoemd. Tijdens de fotosynthese neemt een boom koolstofdioxide uit de lucht op en gebruikt het, samen met water en zonlicht, om glucose en zuurstof te produceren. De glucose wordt gebruikt als energie om de groei van de boom te stimuleren, terwijl de zuurstof weer vrijkomt in de lucht.

Hoewel bomen gedurende hun hele leven koolstof opnemen, doen ze dat doorgaans sneller tijdens hun eerste jaren, wanneer ze het snelst groeien. Naarmate een boom groter en breder wordt, wordt hij ook efficiënter in fotosynthese, wat betekent dat hij meer koolstofdioxide uit de lucht kan opnemen.

Fotosynthese

Hoeveel koolstof absorbeert een boom?

De hoeveelheid koolstof die een boom absorbeert, is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de soort, leeftijd, grootte en locatie. Gemiddeld neemt een enkele boom 22 kg kooldioxide per jaar op. Gedurende zijn levensduur, die tientallen of zelfs eeuwen kan duren, kan een enkele boom enkele tonnen koolstofdioxide opnemen en opslaan.

Het is belangrijk op te merken dat niet alle bomen koolstof in hetzelfde tempo opnemen. Zo nemen jongere bomen per eenheid biomassa meer koolstof op dan oudere bomen, terwijl bomen in tropische regenwouden meer koolstof opnemen dan bomen in gematigde bossen. Bovendien zijn bepaalde boomsoorten, zoals eiken en dennen, effectiever in het absorberen van koolstof dan andere.

Waarom groeiende bomen meer koolstof opnemen

Jongere bomen hebben de neiging om meer koolstof per eenheid biomassa op te nemen dan oudere bomen. Dit komt doordat jongere bomen actief groeien en nieuwe biomassa produceren, zoals bladeren, takken en wortels, die meer energie en dus meer koolstofdioxide nodig hebben. Oudere bomen daarentegen hebben hun maximale grootte al bereikt en hebben een lagere fotosynthese en koolstofopname.

Onderzoek heeft aangetoond dat de relatie tussen boomleeftijd en koolstofopname niet lineair is. In plaats daarvan volgt het wat bekend staat als een sigmoïdale curve. Dit betekent dat jongere bomen sneller koolstof opnemen dan oudere bomen totdat ze een punt bereiken waarop ze niet langer snel groeien. Op dit punt begint hun koolstofopname af te vlakken en bereiken ze uiteindelijk een maximale opnamesnelheid. Wanneer de boom zijn laatste levensfase ingaat, kan de opnamesnelheid afnemen als hij begint te verouderen en bladeren en takken verliest.

Hoewel oudere bomen mogelijk een lagere koolstofopname hebben dan jongere bomen, spelen ze nog steeds een cruciale rol bij de koolstofvastlegging. Oudere bomen kunnen namelijk meer koolstof per eenheid biomassa opslaan dan jongere bomen, vanwege hun grotere omvang en uitgebreidere wortelsystemen. Dit betekent dat hoewel oudere bomen misschien niet zoveel koolstofdioxide per jaar opnemen als jongere bomen, ze gedurende hun hele leven meer koolstof kunnen opslaan.

sigmoïdale curve

Waarom maakt het uit?

Bomen spelen een belangrijke rol bij het verminderen van de effecten van klimaatverandering door koolstofdioxide op te nemen en op te slaan. Bomen zijn zelfs een van de effectiefste instrumenten die we hebben om het koolstofdioxidegehalte in de atmosfeer te verminderen. Door bomen te planten en te beschermen, kunnen we helpen de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer te verminderen, wat op zijn beurt kan helpen om de opwarming van de aarde te vertragen.

Bovendien bieden bomen een breed scala aan andere voordelen, waaronder het produceren van zuurstof, het bieden van leefgebieden voor dieren in het wild en het voorkomen van bodemerosie. Door gezonde bossen te ondersteunen, kunnen we een duurzamere toekomst creëren voor onszelf en voor de planeet als geheel.

Samengevat

Bomen zijn een onmisbaar onderdeel van het ecosysteem van onze planeet en hun vermogen om koolstofdioxide te absorberen en op te slaan is een van hun belangrijkste functies. Hoewel de hoeveelheid koolstof die een boom absorbeert afhankelijk is van verschillende factoren, kan een enkele boom gemiddeld ongeveer 22 kilo koolstofdioxide per jaar opnemen. Door gezonde bossen te ondersteunen en nieuwe bomen te planten, kunnen we helpen de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer te verminderen en een duurzamere toekomst voor onszelf en voor toekomstige generaties te creëren.

Welke boomsoort neemt de meeste CO₂ op?

De hoeveelheid koolstof die een boom tijdens zijn levensduur opneemt, kan sterk variëren, afhankelijk van een aantal factoren, zoals de locatie, het klimaat, het bodemtype en de groeiomstandigheden. Er zijn echter enkele boomsoorten die bekend staan om hun vermogen om gedurende hun hele leven grote hoeveelheden koolstof vast te leggen.

Een van die soorten is de mammoetboom (Sequoiadendron giganteum), die inheems is in het westen van de Verenigde Staten. Mammoetbomen zijn enkele van de grootste bomen op aarde en ze kunnen meer dan 3000 jaar oud worden. Vanwege hun enorme omvang kunnen gigantische sequoia’s enorme hoeveelheden koolstof opslaan in hun stammen, takken en wortels.

Volgens sommige schattingen kan een volwassen mammoetboom tijdens zijn levensduur tussen de 1800 en 2500 ton koolstof opslaan. Om dat in perspectief te plaatsen: één ton koolstof komt overeen met ongeveer 3,67 ton uitstoot van kooldioxide. Dit betekent dat een enkele gigantische sequoia gedurende zijn hele levensduur de koolstofemissies van honderden auto’s kan vastleggen.

Mammoetboom