Red de bijen is een veelgehoord pleidooi – niet alleen van Kuwi.org. Je hebt het waarschijnlijk al vaker op TV gezien of gehoord. Maar waarom zijn bijen zo belangrijk?
Het eenvoudigste antwoord is dat bijen voedselgewassen bestuiven. Bestuiving vindt plaats wanneer insecten – zoals bijen en andere bestuivers – van de ene plant naar de andere reizen en de plant bevruchten. Bijen hebben over hun hele lichaam kleine haartjes die stuifmeel aantrekken. Wanneer het stuifmeel van een bloem aan een bij kleeft, reist het met de bij mee naar zijn volgende bestemming. Wanneer een bij op de volgende plant of bloem landt, wordt het stuifmeel verspreid wat leidt tot kruisbestuiving. Dit proces levert later fruit, groenten en zaden op.
Een overgrote meerderheid van bloeiende planten is afhankelijk van bestuivers om zich voort te planten. Ook ons voedsel, zoals groenten en fruit zijn allemaal afhankelijk van bestuivers die stuifmeel van de ene bloem naar de andere transporteren. Maar de waarde van bijen gaat verder… Bijen zijn ook verantwoordelijk voor noten, koffie en zelfs specerijen, maar daar komen we zo op terug. Hier zijn de top 5 redenen waarom bijen belangrijk zijn, ze:
Bijna 90% van de bloeiende plantensoorten op de planeet heeft bestuivers nodig om te helpen bij de voortplanting. Dit zorgt niet alleen voor het voedsel voor dieren, maar creëert ook beschutting voor dieren. Voor onze insectenvrienden vormen deze planten zelfs hun huis.
De benarde situatie van de bij is wijdverbreid: er is enorme afnemen gesignaleerd in zowel beheerde bijenkolonies als wilde populaties. Er spelen meerdere factoren een rol, factoren die afzonderlijk al erg genoeg zijn, maar gecombineerd een ramp.
Pesticiden: Deze chemicaliën zijn natuurlijk ontworpen om insecten te doden. Maar sommige systemische variëteiten, vooral neonicotinoïden, zijn slechter voor bijen dan andere.
Verlies van leefgebied: als landelijke gebieden verstedelijkt worden, worden de stukken groen die overblijven vaak ontdaan van al het onkruid en hun bloemen. Hiermee verdwijnt de voedselbron voor bijen.
Klimaatverandering: ongewoon warme winters hebben ertoe geleid dat planten hun schema’s hebben gewijzigd. Wanneer bijen uit hun winterslaap komen, zijn de bloemen die ze nodig hebben om zich te voeden al uitgebloeid en gestorven.
Ziekte: Ziekteverwekkers die door mijten worden gedragen, verzwakken bijen, waardoor ze vatbaarder worden voor vergiftiging door pesticiden. Aan de andere kant, als bijen al verzwakt zijn door pesticiden, zijn ze kwetsbaarder voor ziekten.
Een wereld zonder bijen is moeilijk voor te stellen, maar we weten dat de gevolgen voor onze voedselvoorziening desastreus zullen zijn. Andere dieren zoals vogels, vleermuizen, kevers en vlinders zijn ook bestuivers, die stuifmeel overbrengen tussen bloemen en planten, maar de bij is de belangrijkste bestuiver. Een bij kan in een paar uur tussen de 50 en 1000 bloemen bezoeken, daarom bestuiven bijen ongeveer 80 procent van onze bloeiende gewassen.
De wind speelt ook een rol bij de bestuiving, zoals bijvoorbeeld maïs en tarwe. Dus we zullen gelukkig niet omgaan van de honger. Wel missen we talloze voedzame lekkernijen; zonder bijen geen amandelen, appels, kersen, watermeloenen, aardbijen enzovoorts. We zullen dus een gezond en levendig voedselpalet verliezen.
Als het echt zo ver komt, dan is het hopen dat technologische vooruitgang manieren zal vinden voor bestuiving, zoals per drone. Anders moet het met de hand, maar dat gaat geld kosten, veel geld. Dat betekent dat een simpele appel al zo duur wordt als kaviaar en een bosje bloemen is alleen weggelegd voor de aller rijkste.
De afnamen van bijen populaties waarschuwen ons dat we ons op een gevaarlijk spoor bevinden. Dezelfde pesticiden die bijen doden, bedreigen ook veel andere insecten. Insecten zijn onmisbaar voor onze ecosystemen.
Deze giftige chemicaliën vervuilen ook ons lucht en water. Ze blijven maanden of zelfs jaren in de bodem hangen en schaden de vitale bodemgemeenschappen die we nodig hebben om ons voedsel te verbouwen.
Als we de bijen redden, betekent dit dat we ook veel andere insecten, dieren en planten zullen redden. Als we echt onze bijen verliezen, dan zal € 50 betalen voor een sinaasappel helaas niet eens het grootste probleem zijn.